ابررسانایی superconductivity

امام على‌علیه‏‌السلام: سرآمد فضیلت‌ها، دانش است؛ نقطه پایان فضیلت‌ها دانش است.

ابررسانایی superconductivity

امام على‌علیه‏‌السلام: سرآمد فضیلت‌ها، دانش است؛ نقطه پایان فضیلت‌ها دانش است.

متعلقات تجهیزات HTS (ابررسانا)

معمولاً هر دستگاه  HTS دارای تجهیزات زیر می‌باشد:

·         نوار و سیم پیچ‌های ابررسانا

·         سیستم سرمایشی

·         منبع تغذیه و قسمت‌های کنترلی

·         مدارات مغناطیسی

در ادامه  به اختصار به شرح هر یک از موارد فوق پرداخته می‌شود.


نوار و سیم پیچ‌های ابررسانا

    نوارهای HTS همان نقش هادی‌های الکتریکی معمول را به عهده دارند. اولین مرحله در ساخت هر دستگاه HTS ، اطمینان از عدم وجود عیب و نقص در نوار یا هادی ابررسانا است. در صورت وجود، پس از رفع آن می‌توان آن را برای استفاده در کابل به هم تابانید یا به صورت سیم پیچ درآورد تا در کاربردهایی مثل ترانسفورماتور، آهنربا، ژنراتور و موتور استفاده شود. همچنین این هادی‌ها باید دارای روکش عایق باشند. جنس عایق باید به نحوی انتخاب شود که مانع از نفوذ میدان مغناطیسی نگردد. برای مثال این عایق می­تواند از جنس کاغذ سرامیکی باشد. سیم پیچی ابررسانا باید به گونه‌ای انجام شود که از آسیب‌های احتمالی آن جلوگیری به عمل آید.

طراحی ابررسانا و مواد مورد استفاده در آن باید به نحوی باشند که در برابر نیروهای مغناطیسی، تنش گرمایی و تنش‌های فیزیکی موجود در موتورها و ژنراتورها مقاومت کنند. در پایان برای اطمینان از عملکرد درست، ابررسانا مورد آزمایش قرار می‌گیرد.

 سیستم سرمایشی

    یکی از مهمترین قسمت‌های تجهیزات HTS، سیستم سرمایشی است که شامل قسمت‌های خنک کننده و مخزن نگه دارنده سرما است. نگهدارنده سرما[1]، همانند یک عایق سرما عمل می‌کند و معمولاً از فولاد ضد زنگ ساخته می‌شود و باید قادر به تحمل تنش‌های دمایی باشد. در کاربرهایی که نیازمند قابلیت اطمینان بالاتری هستند، از نگه دارنده سرمای خلا استفاده می‌شود.

نوع سیستم خنک کننده بستگی به کاربرد دستگاه HTS دارد، یک خنک کننده در ساده‌ترین شکل، شامل یک ماده سرمازا[2] است که می‌توان این ماده سرمازا را، که در حین کار گرم شده، مجدداً سرد کرده و به سیستم تزریق کرد (به صورت چرخشی) و یا اینکه از یک مخزن خارجی ماده سرمازای جدیدی برای سرد کردن به سیستم وارد کرد.


  منبع تغذیه و قسمت‌های کنترلی

     در اثر صفر بودن مقاومت، جریان الکتریکی در ابررساناها نسبت به ادوات الکتریکی دیگر بسیار زیاد است. به همین دلیل در این تجهیزات نیاز به استفاده از منبع تغذیه مخصوص و ادوات الکترونیک قدرت می‌باشد.

یکی از قسمت‌های مهم کنترل توان، سیستم محافظت در برابر از دست رفتن خاصیت ابررسانایی است که به آن حفاظت Quench گفته می‌شود. اگر خاصیت ابررسانایی به هر دلیلی از بین برود (مثلاً افزایش دما) آنگاه افزایش مقاومت در برابر جریان بسیار بالا، باعث صدمه دیدن ابررسانا می‌گردد. همچنین از تجهیزات کنترلی دیگری برای کنترل توان، میدان مغناطیسی و دما در سیستم‌های HTS استفاده می‌شود.


   مدارات مغناطیسی

    به علت قیمت بالای نوارهای HTS، می‌توان برای تقویت میدان مغناطیسی از هسته آهنی استفاده کرد. اما در مواردی که محدودیت‌های وزنی و حجمی وجود دارد، این قسمت نیز از مواد HTS ساخته می‌شود.



[1] Cryostat

[2] Cryogen

نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد